انقلاب و توسعه روستایی: بررسی سیاست های توسعه روستایی در برنامه های اول تا چهارم توسعه و ارزیابی نسبت آنها با اهداف انقلاب اسلامی

اکنون بیش از 30 سال از انقلاب جمهوری اسلامی ایران می گذرد، انقلابی که یکی از شعارها و آرمان های آن رسیدگی به امور روستایی بوده است. بنابراین ارزیابی این شعارها و میزان توجهی که به این آرمان ها در برنامه ریزی های کشور شده است اهمیت دارد و پایان نامه حاضر نیز بر اساس این ضرورت شکل گرفته است. برای انجام این کار با روش تحلیل محتوای کیفی و با رجوع به برنامه نرم افزاری آثار امام (ره)، نخست، بیاناتی که امام (ره) در این زمینه ارائه کرده بود را جمع آوری و آنها را زیر کدگزاری های عمومی وسیع تر اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی قرار داده است. این بیانات به عنوان چارچوب نظری تحقیق استفاده شده است. در مرحله ی بعد با رجوع به متن برنامه های توسعه کشور، اولاً ماده واحده ها و تبصره هایی مرتبط به روستاها در این برنامه ها شناسایی شده و دوماً میزان انطابق این برنامه ها با آرمان های انقلاب در زمینه توسعه روستایی بررسی شد. تحلیل یافته ها با مقایسه این دو متن نشان می دهد که هر چند در برنامه ریزی های کشور به امور روستایی و از جمله ایجاد زیر ساخت ها از قبیل، راه، آب، برق، مخابرات توجه شده، اما برخی از مشکلات اقتصادی و فرهنگی در جامعه ی روستایی همچنان باقی است و به نظر می رسد که سیاست گذاری کلان در امور روستایی با عمل همراه نبوده است. زیرا هرچند در برنامه های توسعه روستایی به اهداف و آرمان های انقلاب توجه شده است (هر چند به صورت ناقص)، مشکلات فعلی جامعه ی روستایی در ابعاد مختلف (از قبیل بیکاری، مهاجرت به شهر و...) حکایت از آن دارد که آرمان های انقلاب در زمینه ی توسعه روستایی به صورت کامل برآورده نشده است.